Szanowny Panie Ministrze!
Prywatne przedsiębiorstwa europejskie poprzez inwestycje w nielegalne osiedla izraelskie przyczyniają się do łamania praw człowieka, w tym poprzez zapewnianie sprzętu używanego do wyburzeń domów oraz poprzez udział w budowie i eksploatacji infrastruktury dla tych osiedli.
Obawy te zostały podniesione przez wielu posłów, deputowanych, społeczeństwo obywatelskie oraz tysiące obywateli europejskich skutkując rosnącą liczbą rządów i firm, które niedawno ogłosiły, że nie będą prowadziły handlu z izraelskimi firmami prowadzącymi działalność na terenie nielegalnych osiedli izraelskich.
-
Niemiecki minister transportu napisał do Deutsche Bahn, wyrażając swój sprzeciw wobec udziału tej firmy w izraelskim projekcie kolejowym, który przecina okupowany Zachodni Brzeg. Wkrótce po tym Deutsche Bahn zakończył swój udział w projekcie 1;
-
Holenderska firma inżynieryjna Royal Haskoning ogłosiła, że postanowiła się wycofać z projektu oczyszczalni ścieków w okupowanej Jerozolimie Wschodniej;
-
Holenderska firma – Vitens – największy dostawca wody pitnej w Holandii zerwała swoje powiązania z izraelskim państwowym dostawcą wody, firmą Mekorot, która dostarcza wodę do nielegalnych osiedli izraelskich na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych oraz społecznościom w Izraelu;
-
Rumuński rząd zapowiedział zaprzestanie wysyłania pracowników budowlanych do Izraela, jeśli państwo to nie zobowiąże się, że nie będą oni pracować na Zachodnim Brzegu;
-
PGGM – największy fundusz emerytalny w Holandii postanowił wycofać wszystkie swoje inwestycje z pięciu największych banków w Izraelu, ponieważ posiadają one oddziały na Zachodnim Brzegu i / lub są zaangażowane w finansowanie budowy osiedli;
-
Szwedzki Bank Nordea, będący największym bankiem w Skandynawii, już skontaktował się z pięcioma anonimowymi firmami pytając o ich powiązania z osiedlami, a dwie inne firmy są monitorowane. Firma budowlana Cemex została już wykluczona z inwestycji Nordei, ponieważ “narusza prawa człowieka i eksploatuje nieodnawialne zasoby naturalne na terytorium okupowanym”;
-
Duński Bank Danske – największy bank w Danii, postanowił umieścić na czarnej liście Bank Hapoalim ze względu na jego udział w finansowaniu budowy osiedli;
-
Norweskie Ministerstwo Finansów wykluczyło izraelskie firmy Africa Israel Investments i Danya Cebus z Rządowego Globalnego Funduszu Emerytalnego, jednego z największych funduszy na świecie. Ministerstwo Finansów otrzymało 1 listopada 2013 r. rekomendację od Rady Etyki, aby wykluczyć te dwie firmy “ze względu na ich wkład w poważne naruszenia indywidualnych praw podczas wojny lub konfliktu poprzez budowę osiedli w Jerozolimie Wschodniej” 2;
W następstwie obaw wyrażanych przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego, rząd brytyjski wydał wytyczne w kwestii zaangażowania biznesu w nielegalne osiedla izraelskie, ostrzegając obywateli przed prowadzeniem interesów z osobami lub podmiotami działającymi na terenie tych osiedli. 3
Zwracamy się do Pana, aby zachęcić do podjęcia działań w celu zapewnienia, że polski rząd wyda ostrzeżenie dla przedsiębiorstw o problemach i zagrożeniach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej na terenie nielegalnych osiedli izraelskich oraz działalności powiązanej z Palestyńskimi Terytoriami Okupowanymi, włączając w to Jerozolimę Wschodnią.
Izraelska aktywność osadnicza narusza kardynalne zasady międzynarodowego prawa humanitarnego (MPH), i może stanowić zbrodnie wojenne na mocy Statutu Rzymskiego Międzynarodowego Trybunału Karnego, którego Polska jest Państwem Stroną.
W marcu 2013 r. Rada Praw Człowieka ONZ przyjęła raport Niezależnej Misji Rozpoznawczej na temat nielegalnych osiedli izraelskich. Stwierdzając, że przedsiębiorstwa mają “aktywny, ułatwiony i korzystny udział w budowie i wzroście osiedli” 4, Misja wezwała rządy do “podjęcia odpowiednich środków w celu zapewnienia przedsiębiorstwom”, że nie przyczyniają się do łamania praw człowieka związanych z nielegalnymi osiedlami izraelskimi.
Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka wzywają państwa do udzielania informacji, mających na celu pomoc przedsiębiorstwom uniknąć przyczyniania się do łamania praw człowieka wynikających z konfliktu oraz do zapewnienia “odpowiedniej pomocy dla przedsiębiorstw gospodarczych w celu oceny i rozwiązania narastającego ryzyka nadużyć” w obszarach ogarniętych konfliktami. 5
Europejska Służba Działań Zewnętrznych stwierdziła również, że “Unia Europejska jest zdania, że zasady przewodnie dotyczące biznesu i praw człowieka muszą być stosowane na całym świecie i wzywa europejskie przedsiębiorstwa do wdrożenia Wytycznych w każdych okolicznościach, w tym w odniesieniu do Izraela i Palestyńskich Terytoriów Okupowanych”. 6
Jesteśmy głęboko zaniepokojeni, że polskie firmy zaangażowane w utrzymywanie tej nielegalnej sytuacji będą służyć nie tylko zachęcaniu Izraela do bezkarnego kontynuowania nielegalnych praktyk, ale także doprowadzą do współudziału państwa polskiego w łamaniu przez Izrael prawa międzynarodowego!
Państwo polskie ma prawny obowiązek do nie udzielania pomocy lub uznania izraelskich naruszeń prawa międzynarodowego.
Dlatego zachęcamy do podjęcia działań mających na celu przestrzeganie prawa międzynarodowego oraz sprzeciwienie się łamaniu przez Izrael palestyńskich praw człowieka publikując ostrzeżenie dla przedsiębiorstw na temat problemów i zagrożeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej z nielegalnymi osiedlami izraelskimi.
Z poważaniem,
______________